MISIR MEDENİYETİ

Güneş, Nil 'i kurutur, çamurundan Ra doğar. Ra tek başına yaşayamayacağını anlayınca dört çocuk doğurur. Osiris, İsis, Neftis, Set. İsis 'le Osiris evlenir. Set'le de Neftis. Set, güzel İsis'i kıskanır ve Osiris'i öldürür, kimilerine göre 27 parçaya ayırır, Menfis 'ten Ebu Simbel'e kadar Nil boyunca atar. İsis, Osiris'in parçalarını tek tek toplar. Birleştirir, mumyalar. Ancak Osiris yeniden dirilmeyi kabul etmez. Öteki dünyanın tanrısı olmayı seçer.

İsis ve Osiris'in oğlu Horus (iyilik tanrısı olarak da bilinir), babasının intikamını almaya ant içer. Efdu tapınağının duvarlarında kötülük tanrısı Set 'i yener. Ama yok edemez. Domuza benzer bir hayvan, kötülük tanrısı Set'i simgeler. Onu okla, mızrakla ve iplerle kontrol altına alır. Duvarlarda şöyle yazar: ''Kötülük yok edilemez ancak kontrol altına alınabilir.'' Bu laf Mısır'da yerini almış mı acaba, ya da insanlık tarihinde...

Bu tanrıları krallar korur. Tanrılar da kralları. Bunlardan birkaç küçük anektod aktaracağım.

Ahenaton

Rahipler çoğalmış, ruhban sınıfı halkı inletmekte. Nefertiti 'nin (güzel, güzellik) kocası. Bütün zamanların en güzeli. Ahenaton devrimci bir kararla, Tanrı'nın başrahibi olduğunu açıklar. ''Tek aracı benim'' der. Bunun üzerine rahipler başkaldırır. İç savaş başlar. Ahenaton bu kararı hayatıyla öder. Ruhban sınıfı tekrar iktidarı ele geçirir. Rahiple, ruhbanla, ulemayla oynamaya gelmez...

Tutmosis II

Krallığına sorunlu başlamış. Ondan önce Hatşepsut adlı kraliçe krallığı ele geçirir. Bir süre sürdürür. Karnak tapınağına ekler yaptırır. Heykelleri ve Mısır'ın en yüksek oblesk'ini diktirir. Obleks (Dikilitaş, tek taş, granitten; Sultanahmet'te, Hipodrom'da da var) Hatşepsut ölünce, Tutmosis II kral olur. Büyük de kral olur. Mısır'da ilk nizami orduyu kurar. Mısır'ın 6 ordusu olur. Sınırları Anadolu'ya dayanır. Mısır en geniş coğrafyasını ve askeri gücünü Tutmosis II döneminde yaşar. Hatşepsut'un heykellerini kırdırır. Onu tarihten ve aklından silmeye çalışır. Yalnız obleski yıktırmaz, çevresini büyük blok mermerlerle çevirtir. Kimse onun adını okumasın, görmesin ister. Buna benzer bir olay da Polonya'nın başkenti Varşova'da yaşandı yakın zamanda...

Varşova Belediye başkanı, Stalin 'in yaptırdığı ünlü Kültür Merkezi'nin kulesini yıkmaya kalktı. Halk tepki gösterince etrafına 50 katlı imar vererek gökdelenlerle çevirmeye aldı.

''Eseri olmayanın yerinde yeller eser.'' Hatşepsut Mısır'da, Stalin Varşova'da eserleriyle yaşamaya devam ediyor.

Ramses II (1290-1223 MÖ)

Ki, o Mısır demektir. Mısır medeniyetin kümülatif toplamıdır. Astronomi, tarih, felsefe, geometri, fenni ziraat, askeri alanda yeni savaş aletleri , resim ve heykelde yeni boyut, merkezi devletin atalığı, dış ilişkilerde yenilikler, ilk elçi ataması vs., ilk barış antlaşması, rahiplerin azaltılması, tanrıyı 7'ye (tapınağı da) düşürme ve yine Musa isyanı, Musa ve İsrailoğullarının Mısır'dan kaçışı, kısaca Mısır'ın altın çağı, 67 yıl firavunluk, ilk eşi Nefertari'ye vefa. Çocuğu olmaz ondan ama tapınaklar yaptırır adına. Nilmetresi var. Suyun yükselmesini ölçüyor. Ona göre vergi topluyor. Tapınaklarda logar sistemi kurarak, kan ve yağmur sularını yer altına alıyor. Bizde birçok şehirde yağmur suyu kanalı nedir bilinmez. Yağmur yağınca yüzeriz. Yüzme bilmeyen ölür!..

Medeniyetler de ölür!

5 bin yıllık medeniyet göçerken arkada hurda şehirler kalmış. Tapınakları, mezarları gezince bu Mısırlılar, o Mısırlı değiller. Genetik zincir kopmuş ya da yerine ucube gelmiş. Ramses 'in başkenti Menfis, olmuş Esenler. Luksor, Urfa'nın Viranşehir'i. Kahire içinde birkaç yüksek bina konmuş Urfa çarşısı, pazarı, tipik Urfa. Ya da 80'li yılların Laleli'si. Tabela kirliliği had safhada. Esnaf yol kesiyor, 10 lira istediği malını 2 liraya veriyor.

Yani dünyanın en zeki esnafı Mısır'da. Aptallar da yolunu şaşırmış, buralarda tarih arıyor!

Mısır insanlığın boy aynası...

Aşkın, hüznün, ihtişamın, ölümün, yıkımın, yok olmanın amansız tarihi...

Yani Horus'un elinden kötülük (domuz) kaçmış!..

İÇERİK ARA